Eveline Helmink is hoofdredacteur van het magazine Happinez. Werkgeluk zit ‘m volgens haar vooral in weten waar je talent ligt. “Binnen een bedrijf enkel naar de economische transacties kijken, is niet meer van deze tijd!”
Doe ik ertoe?
“Ik doe graag mee aan dit item over bevlogenheid, omdat ik denk dat het een ‘zachte’ waarde is die niet altijd genoeg aandacht krijgt en voor iedereen een andere betekenis heeft. Creativiteit, talentontwikkeling en flow zijn begrippen die sowieso niet echt vast te pakken zijn, en ze staan daarom vaak niet hoog op de agenda. In het werkende leven ligt de nadruk op input en output.
Maar, zoals de bekende uitspraak van Tex Gunning het zo raak omschrijft; ’happy people produce more milk’. Een zachte waarde als gelukkig zijn op je werk, geeft een positief resultaat, op persoonlijk niveau maar ook op bedrijfsniveau. Er is niets mis mee om je inspanningen terug te willen zien in geld, bijvoorbeeld salaris of winst, maar om alléén naar economische transacties te kijken is niet meer van deze tijd. Jonge mensen, de zogeheten millennials, vinden heel andere zaken belangrijk in een baan: is er flow, ruimte voor persoonlijke groei? Kunnen ze hun talenten kwijt? Gelukkig geldt dit steeds meer voor andere generaties, het is echt de tijdsgeest.
Dat bewustzijn is natuurlijk deels ingegeven door de luxepositie waarin wij verkeren. Onze basisbehoeften zijn in een land als Nederland redelijk gedekt. Daardoor is er ruimte om verder te kijken naar vragen als: ‘waar word ik nou gelukkig van?”’. Daarnaast hebben we de laatste jaren, door de bankencrisis, de gespatte internetbubbel en onstabiele huizenmarkt, ook aan den lijve ondervonden dat geld en bezit behoorlijk relatieve begrippen zijn. Er is iets groters, diepers dan dat. En ook als je alles hebt bereikt, wat dan? Waar haal je dan nog voldoening uit?
Ze zeggen dat er voor een mens twee essentiële vragen zijn: Doet het ertoe wat ik doe? En doe ik ertoe? Voor die vragen moet je voor jezelf antwoorden vinden. Welk werk je doet, maakt dan eigenlijk niet zoveel uit. Het gaat erom hoe je het doet en waarvoor. Zelfkennis is essentieel voor werkgeluk – vanuit daar krijgen dagelijkse handelingen betekenis.
Hard on the matter, soft on the person!
Zelf heb ik het geluk gehad dat ik op vrij jonge leeftijd fijne trainingen en coachtrajecten kon volgen met betrekking tot werkgeluk en bevlogenheid. Ik wist bijvoorbeeld al vroeg in mijn loopbaan waar mijn talenten lagen. Mijn missie is creeëren en verhalen vertellen – daar komt mijn bevlogenheid vandaan. Hoe ik die bevlogenheid vasthoud? Ik let goed op stresssignalen, zowel vanuit mijn lichaam, als vanuit mijn hoofd en in mijn dagelijkse handelingen. Kijk, iedere baan heeft leuke en minder leuke kanten en we hebben allemaal weleens stress, maar er moet balans zijn. Als het voelt alsof je geen invloed meer hebt op wat je doet, moeten dingen anders.
Een zinnetje dat ik ooit hoorde tijdens een training en dat nog bijna wekelijks als een soort mantra door mijn hoofd gaat is: hard on the matter, soft on the person. Als leidinggevende moet ik best vaak een oordeel uitspreken of nee zeggen. Dat is soms lastig, vooral in een creatief vak: mensen leggen hun ziel en zaligheid in hun werk en daar ga ik dan iets van vinden. Met deze zin in mijn achterhoofd, een belangrijke waarde over hoe ik met mensen om wil gaan, ben ik weliswaar zakelijk en professioneel in mijn keuzes, maar doe ik dit met een liefdevolle vriendelijkheid en zonder blafferige autoriteit. Handelen vanuit je kernwaarden kost je zoveel minder energie.
Als leidinggevende maak ik tevens een groot onderscheid tussen betrokken en verantwoordelijk. We zijn als team verantwoordelijk voor het succes van het magazine, maar ook ieder voor zijn of haar taken. Iedereen is superbetrokken, maar niet iedereen is voor hetzelfde verantwoordelijk. Het geeft veel ruimte, daadkracht en een goede sfeer wanneer dat onderscheid helder is.
We redden hier geen mensenlevens
In het verleden heb ik gemerkt dat ik me door managers niet graag laat beknotten, ik heb speelruimte nodig. Dat geef ik mijn collega’s ook graag. Ik ben niet van het micromanagement, ik stuur op grote lijnen en zelfstandigheid. Wat ik verder belangrijk vind is dat een leidinggevende altijd je rug heeft. Dat je mag falen en er ruimte is om fouten te maken en dingen verkeerd te doen. Veiligheid en trial and error is essentieel voor groei. Verder kan ik vrij goed relativeren: we redden hier op de redactie geen mensenlevens; we werken niet op een OK. Wat we wel doen? Bijdragen aan het geluk en de persoonlijke groei van onze lezers en volgers. En dat doen we met hart en ziel.
We hebben bij Happinez een team van zo’n twintig krachten, het wisselt soms een beetje. Daarbij werken we met een grote schil van freelancers. Aan een nummer werken soms meer dan honderd mensen mee. Waar ik op let bij sollicitaties: bevlogenheid is een sterke maar ook subtiele energie. Het kan ook snel doorslaan in te bold, te hebberig: het moet zo en zo! Ik ben meer geïnteresseerd in de bron, de motivatie. Waarom wil iemand iets? Maar vaak is het ook een kwestie van energie, of iemand een match is of niet en of het net is wat het team nodig heeft. We hebben echt doeners en denkers en we selecteren mensen hier zowel op skills als op wie ze zijn. Natuurlijk hebben alle Happinez-medewerkers affiniteit met onze thema’s, maar ieder op een eigen manier. Bewust leven komt in alle soorten en maten bij ons op de redactie.
Noeste arbeid
Ik geef wel eens lezingen en zal ook altijd uitleggen dat wij bij Happinez ook niet de hele dag gelukkig zitten te zijn. Het merk Happinez vraagt ook om heel veel noeste arbeid: ik heb net als ieder ander deadlines en stress. Maar ik vind mijn werk wel ontzettend leuk, ik haal er enorm veel voldoening uit. Het is zo jammer als je zoveel tijd in een baan steekt waarin je niet gelukkig bent. Zonde! Maar tegelijkertijd hoeft álles niet groots en meeslepend te zijn.
Geluk is geen constante aaneenschakeling van hoogtepunten, het gaat eerder om duurzaam, authentiek geluk. Een solide basis, zelfkennis, aandacht, positiviteit en joie de vivre. Dat is ook waar Happinez voor staat. Je hoeft niet per se te zwemmen met dolfijnen om dat grote geluksmoment te ervaren, de uitdaging is juist het geluk te ontdekken in het dagelijkse. Geluk is ook: het kunnen dealen met de dingen die op ons pad komen vanuit een innerlijke bron van kracht, in plaats van uit externe prikkels.
Wij hebben het thema bevlogenheid zeker op de kaart staan. Happy@Work is een van onze grote thema’s van dit jaar, met onder meer een online training die vanuit huis te volgen is. Natuurlijk hebben we de lessen intern ook getoetst. En we doen veel aan teamgevoel. Bevlogenheid kan ‘m in kleine dingen zitten: om 15.00 staat er altijd thee en snacks klaar. Ook hebben we centraal een grote tafel, waar we graag samenkomen. Een soort waterplaats – daar ontstaan vaak de beste plannen.
Mijn allerlaatste tip: zorg dat je je eigen talenten en de talenten van je team kent, en iedereen doet waar ze goed in zijn. Zelfs in dezelfde functies kunnen verschillende kwaliteiten boven komen drijven. Denk niet vanuit one size fits all.